Reklama
Tungi suhbat (3-qism)
Oldiniga Abbos endi onasining uyiga qaytadi deb o`ylashayotgandi, ammo bunday bo`lmadi. Ayol qattiq qayg`uga botib, hasrat chekdi. Shuncha ko`rgiliklariga qaramasdan go`zalligi oldingi shukuhini saqlab qoldi. Ummu Abbos tag`in mag`rur va maftunkor nigoh tashlab ko`chalarda yuradigan bo`ldi.
Bu o`z samarasini berib, qo`lini so`rovchi talabgor ham topildi. Yosh erkak, hali o`ttizga ham kirmagan, qassoblik bilan kun kechiradigan kambag`al bir kishi sohibjamolning yuragini zabt etdi. Uni Abdu deyishardi. Kelishgan, mo`min-qobil, halol yigit. Odamlar hayron bo`ldilar: “Nahotki Ummu Abbos o`zining achchiq kechmishini unutgan bo`lsa?” Ko`z ochib yumadigan fursat o`tmasidan Abdu uning eriga aylandi. Shunga nima bo`libdi, balki Yaratgan uni o`tmishdagi uqubatlari uchun yaxshilik bilan taqdirlamoqchidir. Biroq turli gumon va mishmishlar tarqay boshladi: Husaynning sirli o`limi Abdu bilan aloqador emasmikin?
Abbos yana oldingi gapini takrorladi:
– Otamning o`rnida boshqa kishining bo`lishi yaxshi emas.
U yana ko`chaga chiqib, tepaga qarab baland ovozda qichqiradigan bo`ldi:
– Olloh gunohlaringizni afv etsin, Ummu Abbos!
Vahimali mishmishlar polisiyaga qadar etib bordi. Natijada yana tergov ishi ochildi. Ummu Abbos va uning yangi erini so`roq qilishdi, ammo hech nima oydinlashmadi. Jumboq echimsiz qoldi.
Abduning tabiati tilla edi — xotiniga hurmat bilan munosabatda bo`lardi, undan mehr-muhabbatini darig` tutmasdi. Dastavval Abbosga xayrixohligini namoyon qildi, biroq yigit uning bu istagini qat`iy rad etdi.
– Meni o`z holimga qo`y, – dedi u cho`rt kesib.
Shunga qaramasdan o`gay otasi u haqda qayg`urish va tashvishlanishda davom etdi. U Ummu Abbos o`g`lini yashash uchun zarur vositalar bilan ta`minlayaptimi-yo`qmi, nazorat qilib turardi. Bu orada Abdu amalda ancha jur`atli va mulohazakor ekanligini ko`rsatdi. U rafiqasi, ya`ni uy bekasiga binoning eski hovlisini sotishni taklif qildi. Uning puliga esa uyni ta`mirlash va yana bir qavat qurish mumkinligi taklifini kiritdi. Ummu Abbos unga butunlay ishonadigan bo`ldi. Erining maslahatlariga quloq tutardi. Ijaradan keladigan daromad anchagina ko`paydi. Odamlar Abduning uddaburon ekanligiga qoyil qoldilar: “Buni haqiqiy inson desa bo`ladi!” Hatto bir kuni Abbos kechki sayrdan oldin engil tamaddi qilish uchun sut-qatiq do`koniga kirganida Bayyumi unga dedi:
– Sening qalbing farishtalarniki kabi top-toza, Abbos! Lekin nimaga Abdudek oliyjanob insondan o`zingni olib qochasan?
Abbos go`yo savolni eshitmagan kabi yangi ivitilgan qatiqni lazzatlanib ichishda davom etdi. Javob bermadi.
– Nima, sen ko`ngilchan va yaxshi odamlarni yoqtirmaysanmi? – qaytadan gap boshladi Bayyumi.
Abbos shoshmasdan Bayyumiga bo`shagan kosani uzatdi va ko`ziga xotirjam tikilib ta`kidladi:
– Battol u. Qassobxonasida go`shtni qanday nimtalashini ko`rganingizda edi.
Bir qancha vaqt o`tdi. Abdu nafaqat xotini va o`gay o`g`liga himmat ko`rsatar, balki o`zining oila a`zolariga ham yaxshilik qilishdan charchamasdi. Ummu Abbosning uyida bironta xona bo`shashi bilan qarindoshlaridan kimnidir ijaraga qo`yardi. Agar qarindoshi kambag`alroq bo`lsa, xotinidan ruxsat olib ijara haqini tushirardi. Onasi va singlisini bu xonadonga boshlab kelguniga qadar hammasi yaxshi edi. Navbatdagi ijarachi chiqib ketganidan so`ng o`sha uyga onasi va singlisini ko`chirib keldi. Qo`shnilar bu haqda hatto maqol to`qiy boshladilar: daraxt kovagidan olgan qo`lingdagi asal shirin albatta, biroq arilar ustingga qora bulutdek yopirilishi ham bor. Gapning nafsilamrini aytganda, kutilmaganda uyiga qaynanasining ko`chib kelishi Ummu Abbosga shavq olib kelmadi, ammo hech nima qilolmadi ham. Unga bir narsa ravshan edi: boshqaruv jilovi endi qo`lidan chiqib ketdi, ortiq bu erda bekalik qila olmaydi. Chunki qaynanasi hammasini o`z qo`liga olgandi. Bechora ayol o`zini butunlay keraksizdek his qildi.
Bir kuni u uyning pastki qavatidagi uchta do`kondan ikkitasining devori nurab darz ketganini payqab qoldi. Ikkita do`konchani ta`mirlab, bitta katta magazinga aylantirdilar. Peshtaxta oynalari ostida buzoq va qo`ylarning nimtalanmagan go`shtlari paydo bo`ldi. Abdu bu erga qo`shni mahalladagi bechorahol qassobxonasi ko`chirib kelgandi. Magazin ochilishi munosabati bilan duo o`qib, baland ovozda Ollohga shukrona aytdi. Axir Parvardigor unga qonuniy boylik ato qildi.
Qo`shnilarning suhbatlariga yana mish-mish oraladi:
– Bu odam halollik va oliyhimmatlilik timsoli, – ta`kidladi bittasi.
– Yo`q, u ikkinchi Husayn, faqat bu vijdonsizligini yumshoqlik bilan amalga oshiradi, xuddi uyqusiragan odamni allalagan kabi, – e`tiroz bildirdi boshqasi.
Kimdir uning oliyjanobligidan shubhalandi, kimdir esa hasaddan ich-etini edi.
Davomi 4-qismda..
Bu o`z samarasini berib, qo`lini so`rovchi talabgor ham topildi. Yosh erkak, hali o`ttizga ham kirmagan, qassoblik bilan kun kechiradigan kambag`al bir kishi sohibjamolning yuragini zabt etdi. Uni Abdu deyishardi. Kelishgan, mo`min-qobil, halol yigit. Odamlar hayron bo`ldilar: “Nahotki Ummu Abbos o`zining achchiq kechmishini unutgan bo`lsa?” Ko`z ochib yumadigan fursat o`tmasidan Abdu uning eriga aylandi. Shunga nima bo`libdi, balki Yaratgan uni o`tmishdagi uqubatlari uchun yaxshilik bilan taqdirlamoqchidir. Biroq turli gumon va mishmishlar tarqay boshladi: Husaynning sirli o`limi Abdu bilan aloqador emasmikin?
Abbos yana oldingi gapini takrorladi:
– Otamning o`rnida boshqa kishining bo`lishi yaxshi emas.
U yana ko`chaga chiqib, tepaga qarab baland ovozda qichqiradigan bo`ldi:
– Olloh gunohlaringizni afv etsin, Ummu Abbos!
Vahimali mishmishlar polisiyaga qadar etib bordi. Natijada yana tergov ishi ochildi. Ummu Abbos va uning yangi erini so`roq qilishdi, ammo hech nima oydinlashmadi. Jumboq echimsiz qoldi.
Abduning tabiati tilla edi — xotiniga hurmat bilan munosabatda bo`lardi, undan mehr-muhabbatini darig` tutmasdi. Dastavval Abbosga xayrixohligini namoyon qildi, biroq yigit uning bu istagini qat`iy rad etdi.
– Meni o`z holimga qo`y, – dedi u cho`rt kesib.
Shunga qaramasdan o`gay otasi u haqda qayg`urish va tashvishlanishda davom etdi. U Ummu Abbos o`g`lini yashash uchun zarur vositalar bilan ta`minlayaptimi-yo`qmi, nazorat qilib turardi. Bu orada Abdu amalda ancha jur`atli va mulohazakor ekanligini ko`rsatdi. U rafiqasi, ya`ni uy bekasiga binoning eski hovlisini sotishni taklif qildi. Uning puliga esa uyni ta`mirlash va yana bir qavat qurish mumkinligi taklifini kiritdi. Ummu Abbos unga butunlay ishonadigan bo`ldi. Erining maslahatlariga quloq tutardi. Ijaradan keladigan daromad anchagina ko`paydi. Odamlar Abduning uddaburon ekanligiga qoyil qoldilar: “Buni haqiqiy inson desa bo`ladi!” Hatto bir kuni Abbos kechki sayrdan oldin engil tamaddi qilish uchun sut-qatiq do`koniga kirganida Bayyumi unga dedi:
– Sening qalbing farishtalarniki kabi top-toza, Abbos! Lekin nimaga Abdudek oliyjanob insondan o`zingni olib qochasan?
Abbos go`yo savolni eshitmagan kabi yangi ivitilgan qatiqni lazzatlanib ichishda davom etdi. Javob bermadi.
– Nima, sen ko`ngilchan va yaxshi odamlarni yoqtirmaysanmi? – qaytadan gap boshladi Bayyumi.
Abbos shoshmasdan Bayyumiga bo`shagan kosani uzatdi va ko`ziga xotirjam tikilib ta`kidladi:
– Battol u. Qassobxonasida go`shtni qanday nimtalashini ko`rganingizda edi.
Bir qancha vaqt o`tdi. Abdu nafaqat xotini va o`gay o`g`liga himmat ko`rsatar, balki o`zining oila a`zolariga ham yaxshilik qilishdan charchamasdi. Ummu Abbosning uyida bironta xona bo`shashi bilan qarindoshlaridan kimnidir ijaraga qo`yardi. Agar qarindoshi kambag`alroq bo`lsa, xotinidan ruxsat olib ijara haqini tushirardi. Onasi va singlisini bu xonadonga boshlab kelguniga qadar hammasi yaxshi edi. Navbatdagi ijarachi chiqib ketganidan so`ng o`sha uyga onasi va singlisini ko`chirib keldi. Qo`shnilar bu haqda hatto maqol to`qiy boshladilar: daraxt kovagidan olgan qo`lingdagi asal shirin albatta, biroq arilar ustingga qora bulutdek yopirilishi ham bor. Gapning nafsilamrini aytganda, kutilmaganda uyiga qaynanasining ko`chib kelishi Ummu Abbosga shavq olib kelmadi, ammo hech nima qilolmadi ham. Unga bir narsa ravshan edi: boshqaruv jilovi endi qo`lidan chiqib ketdi, ortiq bu erda bekalik qila olmaydi. Chunki qaynanasi hammasini o`z qo`liga olgandi. Bechora ayol o`zini butunlay keraksizdek his qildi.
Bir kuni u uyning pastki qavatidagi uchta do`kondan ikkitasining devori nurab darz ketganini payqab qoldi. Ikkita do`konchani ta`mirlab, bitta katta magazinga aylantirdilar. Peshtaxta oynalari ostida buzoq va qo`ylarning nimtalanmagan go`shtlari paydo bo`ldi. Abdu bu erga qo`shni mahalladagi bechorahol qassobxonasi ko`chirib kelgandi. Magazin ochilishi munosabati bilan duo o`qib, baland ovozda Ollohga shukrona aytdi. Axir Parvardigor unga qonuniy boylik ato qildi.
Qo`shnilarning suhbatlariga yana mish-mish oraladi:
– Bu odam halollik va oliyhimmatlilik timsoli, – ta`kidladi bittasi.
– Yo`q, u ikkinchi Husayn, faqat bu vijdonsizligini yumshoqlik bilan amalga oshiradi, xuddi uyqusiragan odamni allalagan kabi, – e`tiroz bildirdi boshqasi.
Kimdir uning oliyjanobligidan shubhalandi, kimdir esa hasaddan ich-etini edi.
Davomi 4-qismda..
Maqola haqida
Ijtimoiy tarmoqlarda ulashing:
Mavzuga doir
Tuhmat kasri (ayanchli hikoya)
O'shanda ayni yoz edi. Ertalab uy yumushlarini bajarib bo'lgach, bolalarimni bog'chaga qo'ydimda, xarid qilish maqsadida bozorga yo'l oldim. Bozorga borib sumkamni kovlasam, karmon yo'q. Yuragim shuv etib ketdi. Biron kishi o'g'irlab oldimikan, axir ertalab uydan chiqayotganimda sumkamda turgandiku. Kim olgan bo'lishi mumkin, deya sumkani yana titkilay boshladim. Yo'lda tushib qolgandir deya yurgan yo'limdan ortimga qaytdim. Yo'limda uchragan bir-ikki kishidan so'radim. Yo'q. "Esizgina, 30000...
0 / 5
