Reklama
Yomg`ir tinmagan kun 1-qism
Shanba tongi boshqa kunlardan farqli o`tdi. Uch kundan beri hukm surayotgan bahor havosi nihoyasiga etdi. Kuz borligini eslatib qo`ygisi keldi shekilli, shomdan keyin uyulgan qosh-qovog`i tongga borib yanada tundlashdi. Bor alamini ichiga yutgandek kechasi bilan bir tomchi ham yosh to`kmadi.
Quyuq bulutlar Sohibaning ustiga yopirilib kelayotgandek go`yo. Uyg`ondi-yu, zimzambildek gavdasini arang ko`tardi. Deraza osha tashqariga qaradi, havoning avzoyi buzuqligini ko`rib, bugun ishga nima kiyish haqida o`yladi. Shu o`y uni biroz chalg`itdi.
— Ustingga qalinroq kiyim kiyib ketgin. Soyaboningni olib chiqib qo`ydim, esdan chiqmasin, — onasi oyoq kiyimini kiya turib qizi bilan xayrlashdi.
Ko`chaga chiqqach, nimadir esiga tushdi chog`i, ayvon oynasining oldiga kelib so`zladi:
— Ishdan keyin akalaringnikiga o`ta qol. Kelinoying ertalab qo`ng`iroq qilib, hammamizni mehmonga chaqirdi. Yarash-yarash oshi qilyapti. Bormasang, tag`in gap uzayib ketadi.
O`tgan dam olish kuni jiyanlari kelgandi. Sohibaning bisotidagi pardoz-andoz vositalari ustida naq ilmiy ish olib borishibdi. Bu payt somsa qilish bilan ovora kelin bolalarining tadqiqotidan xabardor bo`lmagani aniq. Lekin Sohiba kelinoyisiga jahl qildi. Hatto, qovoq somsalarga qo`l ham cho`zmadi. Akasining «Shu mayda-chuydalar uchun asabni buzish shartmi?» degan gapi qattiq botib ketdi — xonasiga qamalib oldi. Kelinoyi ham ketar mahali bir og`iz xayr demasdan jo`navordi.
Sohiba onasi tayinlagani uchungina qalinroq kiyindi-da, istar-istamay uydan chiqdi. Uni kutib turgan ekanmi, bekatga etmasidan yomg`ir sharros quya boshladi.
— Sohiba...
Sohiba Durdonaning ovozini tanib, ortiga o`girildi. Bir qo`li bilan soyabon tutgan qiz bir qo`lidagi ovqat, mayda-chuyda solingan elim xaltani ko`targancha dugonasi tomon qadamlarini tezlatdi.
— Senam kech qolibsan-da, — dedi u Sohibaning yuzlaridan o`pib qo`yarkan.
— Ha, uxlab qolibman... — bichimi keng plash jussasining ozg`inligini yashira olmagan qiz dugonasiga javob berdi.
Ikki bo`y qizni o`rtalarida paydo bo`lgan xijolatpazlikdan vaqtida kelgan avtobus qutqardi. Ichida hayriyat degancha avtobusga chiqishdi. Harholda to manzillariga etguncha muhabbat qissasi haqida so`z ochisha olmaydi.
Xuddi shu bekatda, xuddi shu avtobusni kutishayotganda Sohiba andak uyalib, hayajondan to`liqib, quvonchdan porlagan ko`zlarini serqatnov ko`chaning narigi tomonida qad rostlagan binolarga tikib muhabbatini tan olgandi.
— Sen Javohirni yaxshi ko`rasan-a? — degandi dugonasi dabdurustdan.
Aslida buni dabdurustdan berilgan savol deb bo`lmasdi. Durdonaga hammasi ma`lum edi. Sohiba bilan u har kuni bir yo`ldan ishga borib keladi. Faqat tungi navbatchilikkina ularni ayirishi mumkin edi. Shifoxona hovlisidan chiqar-chiqishmas Sohiba kun qanday o`tganligi haqidagi bayonotini Javohir ismi bilan boshlar. Jonlantirish bo`limiga ishga kelganiga ko`p bo`lmagan yigitni to manzillariga etguncha tilidan qo`ymasdi. Yonma-yon mahallada o`sgan bu ikki qiz aslida shu mavzu tufayli ham dugonalashib qolishgandi. Durdonaning Sohiba bilan suhbatlardan bahri dili ochilardi. Garchi eslaganda yuragida og`riq turib, goh ko`zlari g`ashlansa-da, o`z sevgi tarixini u bilan baham ko`rardi.
U kecha Sohibadek mijja qoqmadi. O`rniga cho`zilgancha dugonasi haqida o`yladi. Uni yupatish, ovutish uchun tasallilar izladi. Javohirning uylanayotganini eshitgandan beri dili xufton tortgan qiz oxirgi uch kun ichida so`lib qolgandi. Durdona yigit bilan gaplashishni ham xayol qildi-yu, keyin bu fikridan qaytdi.
«Sohibani chindan sevsa, shundoq ham uylanardi-ku. Axir bu ilojsiz muammo emas. Eng muhimi, ikkisi ham hayot, taqdirlari o`z qo`lida...»
Durdona o`limdan boshqa hamma narsaning chorasi bor, deb o`ylardi. To`g`rirog`i, u shu chorasizlik bilan to`qnash kelgan.
Sodiq bilan tasodifan tanishishgan. Har kuni ko`z-ko`zga tushmasa-da, ko`ngillari bog`landi. Avvaliga Sodiqning uyidagilar, keyin Durdonaning onasi ikki yoshning turmush qurishiga qarshilik bildirishdi. Aytarli sabab yo`q edi, negadir tixirlik qilishardi. Har ikkala ota-onaning farzandlari uchun o`z ko`z ostiga olganlari bormidi, xullas, uch bor sovchilikdan keyin rozilik olindi. Durdona ham o`sha kezlari hayotdan umidi so`nib yig`lagandi. Unashtirilgachgina xavotirlari aridi. Fotihaning shirinliklaridan totgan shifoxona ahli unga baxt-saodatlar tiladi, yoshlar to`y qachonligiga qiziqishdi, kattalar qo`sha qaring, deya duo qilishdi. Biroq ayriliq ularni cheklab o`tmadi. Boshqa ayrilgan sevishganlar kabi ularning sevgi qissasi bir tomonning vafosizligi bilan emas, taqdirning bevafoligi sabab yakun topdi. Sodiqda bosh miya saratoni aniqlandi. Ajal yigirma to`rt yoshli yigitning hali orzu-umidlari ko`pligiga, ota-onasining suyangani ekanligiga, jondan sevgan yori borligiga, chimildiq ko`rmaganiga qarab o`tirmadi — yorug` olamdan oldi-ketdi.
Davomi 2-qismda..
Quyuq bulutlar Sohibaning ustiga yopirilib kelayotgandek go`yo. Uyg`ondi-yu, zimzambildek gavdasini arang ko`tardi. Deraza osha tashqariga qaradi, havoning avzoyi buzuqligini ko`rib, bugun ishga nima kiyish haqida o`yladi. Shu o`y uni biroz chalg`itdi.
— Ustingga qalinroq kiyim kiyib ketgin. Soyaboningni olib chiqib qo`ydim, esdan chiqmasin, — onasi oyoq kiyimini kiya turib qizi bilan xayrlashdi.
Ko`chaga chiqqach, nimadir esiga tushdi chog`i, ayvon oynasining oldiga kelib so`zladi:
— Ishdan keyin akalaringnikiga o`ta qol. Kelinoying ertalab qo`ng`iroq qilib, hammamizni mehmonga chaqirdi. Yarash-yarash oshi qilyapti. Bormasang, tag`in gap uzayib ketadi.
O`tgan dam olish kuni jiyanlari kelgandi. Sohibaning bisotidagi pardoz-andoz vositalari ustida naq ilmiy ish olib borishibdi. Bu payt somsa qilish bilan ovora kelin bolalarining tadqiqotidan xabardor bo`lmagani aniq. Lekin Sohiba kelinoyisiga jahl qildi. Hatto, qovoq somsalarga qo`l ham cho`zmadi. Akasining «Shu mayda-chuydalar uchun asabni buzish shartmi?» degan gapi qattiq botib ketdi — xonasiga qamalib oldi. Kelinoyi ham ketar mahali bir og`iz xayr demasdan jo`navordi.
Sohiba onasi tayinlagani uchungina qalinroq kiyindi-da, istar-istamay uydan chiqdi. Uni kutib turgan ekanmi, bekatga etmasidan yomg`ir sharros quya boshladi.
— Sohiba...
Sohiba Durdonaning ovozini tanib, ortiga o`girildi. Bir qo`li bilan soyabon tutgan qiz bir qo`lidagi ovqat, mayda-chuyda solingan elim xaltani ko`targancha dugonasi tomon qadamlarini tezlatdi.
— Senam kech qolibsan-da, — dedi u Sohibaning yuzlaridan o`pib qo`yarkan.
— Ha, uxlab qolibman... — bichimi keng plash jussasining ozg`inligini yashira olmagan qiz dugonasiga javob berdi.
Ikki bo`y qizni o`rtalarida paydo bo`lgan xijolatpazlikdan vaqtida kelgan avtobus qutqardi. Ichida hayriyat degancha avtobusga chiqishdi. Harholda to manzillariga etguncha muhabbat qissasi haqida so`z ochisha olmaydi.
Xuddi shu bekatda, xuddi shu avtobusni kutishayotganda Sohiba andak uyalib, hayajondan to`liqib, quvonchdan porlagan ko`zlarini serqatnov ko`chaning narigi tomonida qad rostlagan binolarga tikib muhabbatini tan olgandi.
— Sen Javohirni yaxshi ko`rasan-a? — degandi dugonasi dabdurustdan.
Aslida buni dabdurustdan berilgan savol deb bo`lmasdi. Durdonaga hammasi ma`lum edi. Sohiba bilan u har kuni bir yo`ldan ishga borib keladi. Faqat tungi navbatchilikkina ularni ayirishi mumkin edi. Shifoxona hovlisidan chiqar-chiqishmas Sohiba kun qanday o`tganligi haqidagi bayonotini Javohir ismi bilan boshlar. Jonlantirish bo`limiga ishga kelganiga ko`p bo`lmagan yigitni to manzillariga etguncha tilidan qo`ymasdi. Yonma-yon mahallada o`sgan bu ikki qiz aslida shu mavzu tufayli ham dugonalashib qolishgandi. Durdonaning Sohiba bilan suhbatlardan bahri dili ochilardi. Garchi eslaganda yuragida og`riq turib, goh ko`zlari g`ashlansa-da, o`z sevgi tarixini u bilan baham ko`rardi.
U kecha Sohibadek mijja qoqmadi. O`rniga cho`zilgancha dugonasi haqida o`yladi. Uni yupatish, ovutish uchun tasallilar izladi. Javohirning uylanayotganini eshitgandan beri dili xufton tortgan qiz oxirgi uch kun ichida so`lib qolgandi. Durdona yigit bilan gaplashishni ham xayol qildi-yu, keyin bu fikridan qaytdi.
«Sohibani chindan sevsa, shundoq ham uylanardi-ku. Axir bu ilojsiz muammo emas. Eng muhimi, ikkisi ham hayot, taqdirlari o`z qo`lida...»
Durdona o`limdan boshqa hamma narsaning chorasi bor, deb o`ylardi. To`g`rirog`i, u shu chorasizlik bilan to`qnash kelgan.
Sodiq bilan tasodifan tanishishgan. Har kuni ko`z-ko`zga tushmasa-da, ko`ngillari bog`landi. Avvaliga Sodiqning uyidagilar, keyin Durdonaning onasi ikki yoshning turmush qurishiga qarshilik bildirishdi. Aytarli sabab yo`q edi, negadir tixirlik qilishardi. Har ikkala ota-onaning farzandlari uchun o`z ko`z ostiga olganlari bormidi, xullas, uch bor sovchilikdan keyin rozilik olindi. Durdona ham o`sha kezlari hayotdan umidi so`nib yig`lagandi. Unashtirilgachgina xavotirlari aridi. Fotihaning shirinliklaridan totgan shifoxona ahli unga baxt-saodatlar tiladi, yoshlar to`y qachonligiga qiziqishdi, kattalar qo`sha qaring, deya duo qilishdi. Biroq ayriliq ularni cheklab o`tmadi. Boshqa ayrilgan sevishganlar kabi ularning sevgi qissasi bir tomonning vafosizligi bilan emas, taqdirning bevafoligi sabab yakun topdi. Sodiqda bosh miya saratoni aniqlandi. Ajal yigirma to`rt yoshli yigitning hali orzu-umidlari ko`pligiga, ota-onasining suyangani ekanligiga, jondan sevgan yori borligiga, chimildiq ko`rmaganiga qarab o`tirmadi — yorug` olamdan oldi-ketdi.
Davomi 2-qismda..
Maqola haqida