o‘sha azoni ko‘rolmasamda shaklini his etishga bo‘lgan ishtiyoqni zo‘ridan barmoqlarmni, sonlar orasiga uzatdim.

''Uu-u-u-h-hhhh...''

Nafaqt barmoqlarm titrar, balbki hiyol ko‘zim tinganday bo‘ldi. Uyer iliq edi, ehityotkorlik bilan barmoqlarmni qimirlatar, chuqurroq botirib ayol azosini yoqimli yumsoqligini his etardim.

''Nima bo‘ldi!!!''

Qarshimda gavdasini ko‘targan ayol, zumda nimalar sodir bo‘layotganini tushungan, shuning uchunam sonlarini mahkam qisib kaftimni oyoqlari orasida qoldirib, bir qo‘li bilan, bilagimni tutib turardi. Bu ishimni oqibatidan shu qadar qo‘rqib ketdimki, ko‘zlarim tinib tilim aylanmay qoldi. Qochish esa hayolimga ham kelmabdi. Bir muddatdan so‘ng o‘zimga kelib qo‘limni olmoqchi bo‘ldim. U yanayam qattiqroq ushlab oldi. Uyalti joyida qo‘lim turgan bo‘lsada, qo‘yib yubormadi! Maqsadini tushunmasdim, birov kirib qolsa shu holatni dalil ko‘rsatmoqchimi yoki...

- Arsloncham, - asta ammo tahdidli ovoda shivirladi, - Nima qilyapsiz?

Jin ursin, o‘zimni qanday oqlayman. Pushaymonlik hissining kuchliyligidan miyam o‘ylashdan to‘xtab qolgandek edi. Bir fursatdan so‘ng qo‘limni chotidan olishga urunib g‘udurladim:

- Men faqat jinjilog‘imni qo‘yib ko‘rmoqchi edim!

''Boxonani mukammalligini qaranga! Hozir eslasan o‘zimam qotib kulaman!''

U ham shunday qildi, yuzidagi g‘azab o‘rnini istehzoli tabassum egalladi. Oyoqlari biroz bo‘shashib kaftimni olishimga imkon bo‘ldi. Ammo bir epchillik bilan qo‘lini shortigim ichiga soldiyu, jonvorga azob berar darajada changallab oldi. Mijjalarimga to‘layotgan yoshni zo‘r berib ushlab turar, ayni dam qimir etolmasdim ham.

- Keyin nima qilmoqchi ediz?

Istehzoli tabassum, qattiq tikilgan ko‘zlar qarshisida ojizona bosh egdimu, yana bir ahmoqona javob o‘ylab topdim:

- Qandayligini bilmoqchi edim!

Yuzini chetga burdiyu piq etib kulib qo‘ydi, ammo voy-yoylarib changalidagi jonvorni qattiqroq siqimladi.

- Ho‘sh... - bir qoshini asabiy uchirib ko‘zimga tikildi, - Bildizmi?

Bayagidanda battar o‘ng‘aysizlanib boshimni quyi solgan ko‘yi avval bosh qimirlatib "Ha" so‘ng bosh chayqab "Yo‘q" ishorasini qildim. Uning yuzi qulog‘im ostiga yaqinlashib, kinoyali shivirladi:

- Kattalarnikiga qiziqquncha, avval katta bo‘ling... - hadikdan allaqachon formasini yo‘qatib ulgurgan azoyimni asabiy cho‘zg‘iladi, - Manabu sabzichayam yetilib yigit bo‘lsez, to‘y qilib qizizqanizni qo‘yniza solamiz... Ho‘pmi?

Yana bosh qimirlatib qo‘ydim. Qo‘lini oldiyu, asta o‘rnidan turdi, kiyim boshini tartibga solgan bo‘ldi. Bu holatdan miyg‘ida kulayotgan bo‘lsada, mendan g‘azablanayotgaini sezib turardim.

- Ahmoq bolakay... Hali onangizga aytib, bir adabizni berdirib qo‘ymasam yurgan ekanman!

Ichimdan nima o‘tgani o‘zimga ayon, uyga qanday kelganimni eslay olmayman. Hayolni bir o‘y band etgan.

"Dadam bilsalar..."

Avvalgi uch kun og‘ir o‘tdi, keyingi haftalar biroz hadik bilan. Biroq hech kimga hech nima aytmadi. Ammo unutib yubormadi, oradan uch yarim yil vaqt o‘tgan bo‘lsada imkon bo‘ldi deguncha jinjilog‘ini o‘ynatib ustimdan hukm yuritish odatidan unumli foydalanib keladi. Shu o‘rinda sochini qo‘ng‘iroqlash haqidayam to‘xtalib o‘tsam. Fahmimcha bu yangi odat, jingalak sochli Jamilaga ishora. Bunda qanday hadik bo‘lishi mumkin dersiz?!

Jamila juda chiroyli yaxshi qiz, ammo oyisi shani bulg‘angan ayol. Erdan erga yurib, hiyonatda ushlanib, ikki oylani buzib yuborgan ayolga quda bo‘lish... Kaltakdan qo‘qmaydigan yoshdaman, ammo oyimni ranjitishim...

***

Mavzuga qaytsam: Ozmi ko‘pmi, haq to‘lash, savdo ilmini o‘rganish o‘rtaga tashlangach, men rozi bo‘ldim. Bir tomondan yaxshi qilibman. Endi, Dilbar opa meni avvaligay yoshbola ko‘rmay qo‘ydi. Katta kishiday, fikrimni bilar, maslahatlashar qunt bilan savdo sirlarini o‘rgatib borardi.

Savdoni ham, o‘zini qoydasi bo‘lib, talabgir mahsulotni qanday aniqlashu, taminotni chamalash... Bu ilmlarni bilgan kishi, har qanday savdo markazlarini boshqara olar ekan. Birmuncha oylar o‘tib savdoda tafakkurim ancha rivojlanib, do‘kon taminotini ozmi ko‘pmi o‘zim qila boshladim. Ishimdam ko‘ngli to‘lgan kezlar Dilbar opa:

"O‘zimni arslonim!" deb maqtab ham qo‘yardi. Hada, endi erkalanadigan "arslonchadan" bo‘yniga masulyat yukini ololadigan "arslonga" aylanib borayotgandimda. Bo‘ylarim allaqachon cho‘zilib, Dilbar opani ortda qoldirgan. Yuzdagi mo‘ylar sabza urib qalinlashgan, ovoz dag‘allashgan, mushaklar to‘lishib sezilib qolgan. Yigitlik hislari toblanib, fahm charhlanib uncha-muncha shamalarni, behoj qarashlaru, his-tuyg‘ularini ma'nosiga a'ql yetib qolgandi.

Orada hech narsa sodir bo‘lmasligi aniq chunki qizlar etiborini torta boshlaganimdan so‘ng, bu ayol o‘rtamizda o‘shalar to‘siq vazifasini o‘tashardi. Biroq doyimiy birgalik, oramizdagi yaqinlikni so‘zsiz anglash darajasiga olib kela boshlagandi. Bu esa, har qanday to‘g‘onlar uchun jiddiy xatarlar mavjudligini bildrardi.

"Ha..."

Qo‘qon bozoriga kelgan kunimiz. Savdo... Savdo ilmi deymuzu, uyerdagi nayranvlarni ko‘rib yoqa ushlab qolaman. Ayol kishining makri yomon bo‘ladi. U o‘z go‘zallidan savdo vaqti qanday foydalanishni biladi. Erkak shahvatini qo‘zg‘atadigan tor, ochiq sochiq kiyinib o‘ziga zamonaviy tus berib oladida, yotlab olgan turkcha, jinday ingiliz, ruscha bazan sheva iboralaridan cho‘qilab-cho‘qilab erkak sotuvchilardan savdo qiladi.

Bu safarda ham o‘zgacha kiyingan edi. Egnida oldi bezakli futbolka, bo‘yniga harir sharf rumol tashlab olgan, uzun sochlari yoyilgan, peshonasiga qora ko‘z oynak qistrib olgan. Ayniqsa oyoqlar e'tiborni o‘ziga tortadi.Oyog‘ida o‘ta baland poshnali tufli, qora rangli neylon kalkotka, etagi qisqa yupka!
So‘zlash ohanggi, jamiyat ichida o‘zini kiborlardek tutishi qadam tashlashlari! "Kettik" deya qo‘limdan ushlab, ishora o‘laro tizasi bilan tizamga turtib qo‘yishi. Avvallari uncha his etmagan allaqanday tuyg‘u ko‘nglimni bir chetida g‘imirlaydi. Go‘yoki qadamini sanayotgandek ko‘zim go‘zal oyoqlariga ketib qolaveradi.

Savdo qilayotgandik, yosh bolalar kiyimlarini ulg‘urchi sotmoqchi bo‘layotyan yigit, undan ko‘zini uzmay qaraydi. Gapirsam menga emas, unga javob qaytaradi, hadeb suhbatni cho‘zishga urunib, ko‘zi olma teradi. Ichimda bir ilon bosh ko‘tardi, bu changalzor qaridagi boylikni qo‘riqlab yotgan kobrani o‘zidek zaharli, qahrli... Janjal chiqarishga boxona topish oson ekan, sal qoldi yoqalashib ketardik.

- Sizga nima bo‘ldi? - u qo‘limdan tortqilab chetroqqa olib o‘tarkan, koyigan namo so‘zlardi, - He yo‘q be yo‘q nimaga u bilan urushyabsiz?
- O‘zini qarang qimmat aytyabdiyu! - dedim, nima javob qilishni bilamam.
- Aytsa nima? - tajubi ortib qarab qoldi, - Yaxshi narsa tikib chiqargandan keyin yaxshi narx qo‘yadida! Tavba bugun chap yoniz bilan turganmisiz? - so‘mkachasini asabiy titib, qalam olib, ro‘yxatga bir nima yozarkan, - Uffff... Narsasi yaxshi, uyog‘dayam yaxshi ketyabdi. Sal qimmat bo‘lsayam olardik... Eeey nimaga urushasiza? - dedi.

Bu vaziyatini tushuntirish uchun qancha so‘z o‘ylasam, bari ahmoqona sabab bo‘lib